Agresja (łac. Agressio – napad), w psychologii działanie skierowane przeciwko ludziom lub przedmiotom wywołującym u osobnika niezadowolenie lub gniew; celem agresji jest wyrządzenie szkody przedmiotowi agresji. Często agresja jest odpowiedzią na frustrację. Agresja fizyczna w stosunku do osób wyraża się w biciu lub znęcaniu; agresja słowna – w wymyślaniu lub wyśmiewaniu się; agresja przeniesiona jest agresją skierowaną na osoby lub przedmioty nie będące przyczyną agresji. Zachowanie agresywne dzieci bywa niekiedy wywołane przez nieodpowiedni stosunek wychowawcy do nich, polegający na braku życzliwości i szacunku, zbytniej surowości i nadużywaniu kar.
Agresja może przybierać formy psychiczne i fizyczne.
AGRESJA SŁOWNA jest to np. ubliżanie, przezywanie, wyśmiewanie, grożenie, ośmieszanie, plotkowanie, namawianie się, szantaż, obrażanie. Jej konsekwencje to poczucie zagrożenia, odrzucenie i wyizolowanie drugiej osoby z grupy.
AGRESJA FIZYCZNA to fizyczny atak na drugą osobę lub jej własność. Przybiera ona najczęściej formę bezpośrednią, a więc taką, kiedy dochodzi do fizycznego kontaktu agresora z ofiarą np. w postaci bicia, kopania, plucia, popychania, zadawania ran, wymuszania pieniędzy, zamykania czy niszczenia własności. Agresja fizyczna może mieć charakter instrumentalny i emocjonalny.
Ponieważ agresja jest zjawiskiem niejednolitym, przejawiającym się w wielu zróżnicowanych formach, warto zastosować kryteria, które umożliwiają jej rozpoznanie. Są one następujące:
- kryterium emocji – z zachowaniami agresywnymi związane są takie emocje, jak złość, gniew, irytacja, rozdrażnienie, niechęć itp.;
- kryterium intencji – agresji towarzyszy intencja czynienia szkody, chęć wyrządzenia komuś krzywdy;
- kryterium skutków – człowiek będący obiektem agresji ponosi straty zarówno emocjonalne, jak i fizyczne;
- kontekst społeczny – zachowania agresywne należą do zachowań społecznych, gdyż realizowane są w kontakcie z drugim człowiekiem oraz poddawane ocenie i wartościowaniu.